Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze Oddział Dobczyce
Człowiek od najdawniejszych czasów lubił wędrować. Czynił to z różnych pobudek – najpierw szukając żywności czy lepszego bytu, a później w celach wypoczynkowych, leczniczych, rodzinnych czy związanych z kultem religijnym. W pełni świadome podróże turystyczno-krajoznawcze uprawiali ludzie ogarnięci pasją poznawania, badacze, dokonując równocześnie zapisów, by móc te wiadomości przekazać innym.
Pierwszym działającym na ziemiach polskich towarzystwem turystycznym było Galicyjskie Towarzystwo Tatrzańskie powstałe w 1873 r., które przyjęło później nazwę Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego. W 1906 r. na zamiach zaboru rosyjskiego powstało Polskie Towarzystwo Krajoznawcze. Obydwie te organizacje połączyły się w 1950 r. tworząc Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze.
W Dobczycach ruch turystyczny rozwijał się wśród miłośników pieszych wędrówek już od czasów II wojny światowej (1939-1945). Prekursorami tych działał byli: Tadeusz Troskiewicz (naczelnik poczty w latach 1940-1946) oraz Józef Płonka. Rok 1952 był rokiem szczególnie intensywnej działalności turystycznej. W lutym tego roku drużyna narciarska „Włókniarz” Dobczyce uczestniczyła w I Ogólnopolskim Rajdzie Narciarskim i jako jedna z nielicznych dotarła na metę w komplecie . W sezonie letnim zorganizowano wiele wycieczek, głównie pieszych, wędrując z Dobczyc w Beskidy i Pieniny. W październiku 1952 r. grupa najaktywniejszych turystów: Władysław Kowalski (twórca muzeum), Krzesław Stokłosa, Aleksander Dudek, Kazimierz Kośmider postanowiła powołać w Dobczycach Koło Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego przy Oddziale PTTK w Myślenicach.
Utworzono Komisję Organizacyjną oraz Komisję Ochrony Zabytków. Określono cele działalności Koła: propagowanie turystyki i krajoznawstwa poprzez organizację odczytów, pogadanek, sporządzanie planów tras turystycznych dla Dobczyc i okolic oraz opiekę nad zabytkami na terenie od Kasiny Wielkiej aż po Gdów. Kolejno powstały sekcje turystyki górskiej i sekcja narciarska.
Po kilku latach pracy, przerw oraz poszukiwań od 1965 r. PTTK Oddział Dobczyce funkcjonuje samodzielnie i nieprzerwanie do dnia dzisiejszego. Realizując założone cele intensywnie się rozwijał posiadając 10 lat później 3 komisje i 11 kół oraz ponad 400 członków. W ramach turystycznej działalności propagowano czynny wypoczynek, tworzono szlaki turystyczne, organizowano imprezy, szkolenia, kursy, współpracowano w tym zakresie ze szkołami, zakładami pracy, publikowano przewodniki.
W 1995 r. powstał Klub Przewodników Terenowych i Beskidzkich przy PTTK Oddział Dobczyce, który zajmuje się organizacją i obsługą wycieczek turystycznych, złazów młodzieżowych, konkursów: „Poznajemy Ojcowiznę”, „Sprawne ręce”. Członkowie Klubu propagują zdobywanie odznaki „Przyjaciel Ziemi Dobczyckiej”. Odznaka ta została ustanowiona, aby zapoznać turystów z zabytkami, miejscami pamięci narodowej, historią i przyroda czterech sąsiadujących ze sobą gmin: Gdowa, Dobczyc, Raciechowic i Wiśniowej. W 2001 r. wspólnie z przewodnikami z PTTK Oddział Myślenice zorganizowany został Ogólnopolski Górski Rajd Przewodników PTTK.
Głównym polem działania PTTK Oddział Dobczyce jest odbudowa zamku i prowadzenie Muzeum Regionalnego PTTK im. Władysława Kowalskiego w Dobczycach.
Autor: Maria Topa